Eerst zelf proberen

Eén van de leukste aspecten van kijken naar spelende kinderen, vind ik de zichtbare ontwikkeling die kinderen doormaken. Het groeien, eerst voorzichtig uitproberen, misschien weifelend, dan de moed verzamelen en doorzetten. Als je valt doet het soms pijn, en dat is niet leuk. Maar als het lukt staan kinderen soms versteld van hun eigen lef en kunnen; dat is prachtig om te zien. Bij de opening van het speelbos op het landgoed Hof Espelo in Enschede zag ik een jongetje dat dit meemaakte:

De Klimpaal
Een jongetje van een jaar of 8 rent op de hoogste klimpaal af en slaat zijn armen om de dikke stam. Hij kijkt omhoog. Daar bovenin, wel bijna 3 meter boven de grond, is een stoel uitgezaagd. “Mama, help ‘es!”, roept hij. Zijn moeder blijft op een afstandje staan kijken. “Je probeert het eerst zelf maar eens”, zegt ze, “begin maar eens met een kleinere”.

Het jongetje kijkt om zich heen en loopt naar een andere klimpaal, nog niet half zo hoog. Het kost hem even wat moeite, maar even later zit hij boven op de paal. Al snel is hij uitgekeken. Hij laat zich naar beneden zakken, loopt weer terug naar de hoge paal en klimt er haast moeiteloos in. Eenmaal boven kruipt hij in de stoel en roept triomfantelijk: “Ik ben de koning van het bos!”

Via deze link kun je overigens de rest van het verslag van de opening lezen met meer foto’s.

Belangrijk voor deze ervaring is natuurlijk de houding van de moeder. Hoe vaak hebben we als volwassenen wel niet de neiging om kinderen wel even te helpen? Even ergens op te tillen? Een zetje te geven? Of juist de andere kant: nee, blijf daar maar af, dat kun jij niet. Door die eerste neiging te onderdrukken en kinderen aan te moedigen, krijgen ze de kans om het zelf te leren. En hoe trots ze dan zijn als het lukt!

Spelen in de echte natuur
Iets anders dat me opviel tijdens de opening van het speelbos, is dat kinderen leken te ontdekken dat je ook in de ‘echte’ natuur best leuk kunt spelen. Behalve de speelaanleidingen en –toestellen die door Landschap Overijssel zijn neergelegd, staan er ook nog gewone bomen in het speelbos. Kinderen die waren uitgekeken op de klimpalen bekeken die bomen ineens met andere ogen: daar kun je ook best inklimmen! Eén jongetje maakte het wel erg bont en klom wel zeker 7 meter hoog in een oude beuk. Gelukkig deed hij dat vaker. Een meisje klom een paar meter in een andere beuk en vond een heerlijk zitplekje vanwaar ze het hele speelbos kon overzien. Ook heb ik kinderen verstoppertje zien spelen (“Ja, Jelle, gezien, achter die boom, Kevin, achter díe boom, mama, achter díe boom!”). En het beekje dat langs het speelbos loopt trok ook aandacht. Allemaal spel dat ook vóór de aanleg van het speelbos mogelijk was, maar waar kinderen niet op leken te komen. Het speelbos lijkt kinderen en hun ouders nu wel op het idee te brengen in de natuur te komen spelen. Wat mij betreft in zijn opzet daardoor zeer geslaagd!